Üyelerin müracaatlarına istinaden ihracat, ithalat, gümrük, vergi ve teşvik mevzuatlarının uygulanmasında ilgili kurumlarca aranmakta olan hususlara yönelik incelemeler ile kamu kurumlarından Çaycuma Ticaret ve Sanayi Odası’na intikal eden araştırma ve inceleme konularını karşılamak üzere Oda içi ve Oda dışı eksperler (mühendis) ile Şube  çalışanlarından görevlendirilen raportör katılımıyla oluşturulan ekspertiz heyeti aracılığıyla firma işyerinde, gümrük sahalarında tetkikte bulunmak ve konu ile ilgili belgeler üzerinde inceleme yapmak suretiyle düzenlenen raporlardır.

Söz konusu ekspertiz raporları düzenlenmesinin yasal dayanağı aşağıda belirtilmektedir.

5174 sayılı TOBB Kanununun Odaların Görevleri Başlıklı 12.Maddesi:

• Sair mevzuatın verdiği görevlerle, ilgili kanunlar çerçevesinde Birlik ve Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak
• Mevzuatla bakanlıklara veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına verilen işlerin, bu Kanunda belirtilen kuruluş amaçları ve görev alanı çerçevesinde Odalara tevdii halinde bu işleri yürütmek
• Üyelerinin ihtiyacı olan belgeleri vermek ve bunlara ilişkin gerekli hizmetleri yapmak

Yine, 5174 sayılı Kanunda Odalarca düzenlenecek veya onaylanacak belgeler ile verilecek hizmetleri düzenleyen 26.Maddesi:

• Bilirkişi ve eksper raporları ile kapasite raporlarını kapsamaktadır.

 

Dahilde İşleme İzin Belgeleri

• Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nce düzenlenen Dahilde İşleme İzin Belgesi (D.İ.İ.B.) müracaatlarında kullanılmak üzere, ihraç edilmesi planlanan mamullerle ilgili olarak kapasite raporundaki bilgilerin karşılayamadığı durumlarda mamulün bünyesinde kullanılması planlanan ham ve yardımcı malzeme cinsleri ile kullanım miktarlarını belirleyen
• D.İ.İ.B. taahhüt kapatma işlemlerinde kullanılmak üzere belge kapsamında ithal edilen ham ve yardımcı malzemelerin, aynı belge kapsamında ihraç edilen ürünlerin imalatında kullanıldığının belgelenmesine yönelik ekspertiz raporlarıdır

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. D.İ.İ.B. fotokopisi
3. D.İ.İ.B. kapsamında yapılan ithalatlara ait liste (Firma kaşeli-imzalı)
4. D.İ.İ.B. kapsamında yapılan ihracatlara ait liste (Firma kaşeli-imzalı)
5. Hammadde sarfiyat tablosu (Firma kaşeli-imzalı)

 

Geçici İhracat

• Gümrük mevzuatı gereğince yurt dışına tamir, kalibrasyon veya herhangi bir işlem görmek için geçici olarak ihraç edilecek olan eşyalar ile
• Gümrük mevzuatı gereğince ithal edilmiş ancak istenilen evsafta olmaması veya bir başka nedenden dolayı mahrece iade edilecek olan eşyalara ilişkin olarak düzenlenen ekspertiz raporlarıdır.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. İthalata ilişkin gümrük beyannamesi fotokopisi (İthal edilmiş bir eşya ise)
3. İthalata ilişkin fatura fotokopisi (İthal edilmiş bir eşya ise)
4. İç piyasa alış fatura fotokopisi (iç piyasadan alınmış bir eşya ise)
5. İhracat işlemine ilişkin fatura (Düzenlenmişse)
6. 1058 kodlu TPS başvuru belgesi

 

Geçici İthalat

• Gümrük mevzuatı gereğince gümrük idarelerince düzenlenen izin formları kapsamında geçici olarak ithal edilmesi talep edilen eşyalarla ilgili olarak geçici ithal nedeninin belirlenmesine yönelik hususlarla ilgili olarak düzenlenen
• İzin formları kapsamında geçici olarak ithal edilmiş eşyaların süresi içerisinde yurtdışı edilememesi durumunda ilgili gümrük müdürlüğüne yapılacak olan süre uzatımı talebinde kullanılmak üzere düzenlenen
• İzin formları kapsamında geçici olarak ithal edilmiş olan eşyaların geçici ithaline esas olan işlemlerin (tamir edilme, işlem görme, montaj, yeni üründe girdi olarak kullanma vb.) sonuçlanmasına müteakip söz konusu işlemlerin yapıldığını belirten ekspertiz raporlarıdır

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Geçici ithalata esas olan ve gümrük idarelerince düzenlenen İzin Formu fotokopisi
3. İthalata ilişkin gümrük beyannamesi fotokopisi
4. İthalata ilişkin fatura fotokopisi
5. 1058 kodlu TPS başvuru belgesi

 

Gümrük Ekspertizi

• İthalat işlemleri ile ilgili olarak gümrük müdürlüklerinin talebi üzerine ilgili gümrük sahalarında yapılan incelemeler sonucunda talepte belirtilen hususlara (İthali söz konusu maddelerin tanımlanması, kullanılmış/yeni/yatık/defolu olup olmadıkları, bir set/ünite oluşturup oluşturmadıkları, imalat tarihleri, GTİP belirlenmesi açısından tespit vb.)yönelik olarak düzenlenen
• İhracat işlemleri ile ilgili olarak gümrük müdürlüklerinin talebi üzerine ilgili gümrük sahalarında yapılan incelemeler sonucunda talepte belirtilen hususlara yönelik olarak düzenlenen ekspertiz raporlarıdır

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. İlgili Gümrük Müdürlüğü yazısı
2. İthalata ilişkin belge fotokopileri (Beyanname, fatura, özet beyan vb.)
3. İhracata ilişkin belge fotokopileri (Beyanname, fatura v.b.)
4. Resim ve Teknik Açıklama

 

Fiili Tüketim

Tahsise tabi ürünlerin, belirli bir döneme ait tüketim miktarlarının belirlenmesi amacıyla, talep edilen döneme ait fiili üretim ve tüketim miktarlarını gösteren ekspertiz raporlarıdır.

Örneğin;

1. Akaryakıt Haricinde Kalan Petrol Ürünlerinin Yurt İçi ve Yurt Dışı Kaynaklardan Teminine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ hükmü uyarınca Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na ibraz edilmek üzere düzenlenen ve temin edilecek olan ürüne ait talep edilen döneme ilişkin fiili üretim ve tüketim miktarlarını gösteren raporlar.
2. Özel Tüketim Kanunu gereğince vergi tutarları uygulanarak teslim edilen malların, imalatçılar tarafından imalatta kullanılmaları halinde vergi tutarlarının indirimli uygulanmasına yönelik mahsup işlemlerinde kullanılmak üzere, talep edilen döneme ilişkin fiili üretim ve tüketim miktarlarını gösteren raporlar.

 

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Fiili Tüketim Belgesi (Yeminli Mali Müşavir onaylı) (Örnek için tıklayınız)
3. Onaylayan Yeminli Mali Müşavire ait faaliyet belgesi fotokopisi.

 

Fire ve Kullanım Miktarları

Üyelerin imalatlarında meydana gelen fire oranlarının tespitine yönelik olarak düzenlenen fire raporları, üyemiz firmaların yazılı talebi üzerine, görevlendirilen ekspertiz heyetince firma işyerinde yapılan inceleme sonucu, ilgili Meslek Komitesinin görüşü ve gerektiğinde Yönetim Kurulu kararı alınarak düzenlenmektedir.

Söz konusu fire ekspertiz raporları genellikle, ilgili Vergi Dairesine ve Dahilde İşleme İzin Belgesi uygulamalarında kullanılmak üzere, T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü'ne, İhracatçılar Birlikleri'ne ibraz edilmek üzere talep edilmektedir.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Kapasite raporundaki hangi ürünler için inceleme talep edildiği dilekçede açıkça belirtilecektir. Ayrıca talep konusu ürünlerin üretimi için geçmiş dönemde hangi imalat aşamalarında ne kadar fire oluştuğu ve nedenlerine ilişkin imalat kayıtları bilgisi (Firma kaşeli-imzalı)

 

Muhtelif Ekspertiz Raporları

 

Vardiya Tespit Raporu

Kapasite raporları, geçerli kapasite kriter ve esaslarına göre günde 8 saat ve 300 işgünü üzerinden hesaplanmaktadır. Söz konusu kriterce belirlenen sürenin üzerinde çalışan firmalar, vardiyalı çalıştıklarını belirten ekspertiz raporu talebinde bulunabilmektedirler. Özellikle ithalat, ihracat esnasında kapasite raporunda belirtilen üretim ve tüketim kalemlerindeki miktarların, kapasite raporlarında belirtilen miktarlardan fazla olduğunu belirtmek için ilgili kuruma kapasite raporuyla birlikte ibraz etmek üzere firmalarca talep edilen vardiya raporlarının başvurusu sırasında aşağıdaki evraklar talep edilmektedir.

Söz konusu raporlar firmaca sunulan belgelere ve kapasite raporunda yapılan incelemeye istinaden Sanayi Şubesi Birimince görevlendirilecek 2 (iki) eksper mühendis tarafından iş yerindeki mevcut makine parkı ve işçi sayısı da göz önünde bulundurularak 2 ya da 3 vardiya çalıştığını gösterecek şekilde düzenlenmektedir.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Vardiya tespitine ilişkin Yeminli Mali Müşavir Raporu (Sonuç kısmında “…… firmasının ….. adresinde ….. vardiya çalıştığı tespit edilmiştir” ifadesinin yer alması gerekmektedir.)
3. Yeminli Mali Müşavire ait faaliyet belgesi fotokopisi

Durum Tespit Raporları:

Üyelerin kamu kurumlarına ibraz etmek üzere muhtelif talepleri gereğince veya kamu kurumlarının üyelere yönelik muhtelif konulardaki talepleri gereğince düzenlenen açıklayıcı mahiyetteki ekspertiz raporlarıdır.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)

Mücbir Sebep Belgesi

Mücbir Sebep Belgesi, Makina Arızası, Doğal Afet vb. durumlardan kaynaklı sözleşme ve taahhütlerin yerine getirilememesi gibi durumlarda sorumlu firmanın durumu karşı tarafa anlatabilmesi için Odalardan talep ettiği bir ekspertiz raporu olup, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Oda Muamelat Yönetmeliği’nin 29.maddesine göre düzenlenmektedir.

Sorumlu veya borçlunun faaliyet ve işletmesi dışında meydana gelen, tamamen dış etkenlerin eseri olan, aşılması, kaçınılması imkansız bulunan, önceden tahmin edilemeyen ve genel bir davranış normunu veya borcun ifasını mutlak olarak imkansız hale getiren nedenlerden dolayı ilgilinin talebi üzerine yapılacak veya eksperlere yaptırılacak inceleme sonucuna göre mücbir sebep belgesi verilir.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Resim ve teknik açıklama
3. Taraflar arasında yapılan sözleşme

L.P.G. Satın Alma İzin Belgesi Raporu:

4760 sayılı ÖTV Kanununun 18 seri no.lu Genel Tebliği hükmü uyarınca “L.P.G. Satın Alma İzin Belgesi” almak için firmanın üretim adresinde söz konusu üretimi gerçekleştirecek tesis ve teçhizatın bulunup bulunmadığına ve LPG kullanılıp kullanılmadığına ilişkin ekspertiz raporlarıdır.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. İlgili Vergi Dairesi yazısı

Su İhtiyaç Raporu:

İşyerlerinde kuyu açma izni alınabilmesi için D.S.İ.’ne yapacakları müracaatta kullanılmak üzere fabrikaların su ihtiyaç miktarını belirleyen ekspertiz raporlarıdır.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Yeni yapılacak fabrika için arsa tapusu
3. Tesisin kurulması halinde tesiste yar alacak makine tesisat listesi ve çalışan sayısı

Rayiç Değer Tespit Raporu:

Üye firmaların sahip oldukları sabit kıymetlerin rayiç (güncel) değerlerinin tespitine yönelik ekspertiz raporlarıdır.

Patent/Faydalı Model Kullanım Raporu:

Firmaların sahip oldukları patent ve faydalı model belgeleri ile ilgili olarak belge konusu ürünün üretiminin yapıldığını belirleyen ekspertiz raporlarıdır.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Patent/Faydalı Model Kullanım Formu (Firma kaşeli-imzalı)
3. Patent/Faydalı Model Kullanım Belgesi fotokopisi

İthal/Yerli Girdi Oranı Raporu:

Türk Eximbank kredisi ve özel anlaşmalar kapsamında yapılan ihracatlarda, ihraç konusu ürünün imalatında kullanılan ithal-yerli girdi oranlarının belirlenmesine yönelik düzenlenen ekspertiz raporlarıdır.

Söz konusu ekspertiz raporları müracaatında aranacak belgeler:

1. Müracaat dilekçesi (Firma kaşeli-imzalı)
2. Yerel Muhteva Belirleme Formu (Firma kaşeli-imzalı)
3. İmalatçı firma ile ihracatçı firma arasında yapılan sözleşme veya protokolün fotokopisi
4. Mamulün bünyesine giren ana hammaddelerin satın alınmasına ilişkin örnek fatura fotokopileri

Fatura Tasdiki

5174 sayılı TOBB Kanunu’nun 26.maddesinin “b” fıkrası ve Odalar ve Borsalar Birliği Muamelat Yönetmeliği’nin 38. ve 39. maddeleri çerçevesinde ve Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesinin 20.maddesi hükmüne göre kamu kurumlarına yapılan işlerle ilgili olarak düzenlenen faturaların tutarlarının günün rayiç fiyatlarının uygunluğunun tasdiki yapılmaktadır.

Muamelat Yönetmeliği Madde 38 - Faturaların rayice uygunluğunun onayı; faturaya konu mal veya hizmetle iştigal eden en az üç işletmeden belgelendirilmek suretiyle alınacak fiyatların ortalaması veya alınan fiyatlardan birbirine en yakın olanlar dikkate alınarak yapılmaktadır. Bu sayıda işletmenin bulunmaması halinde, ilgili meslek komitesinin görüşü veya gerekli durumlarda meclis tarafından onaylanan eksper listeleri arasından yönetim kurulu kararı ile görevlendirilecek eksper heyetinin raporu üzerine işlem yapılmaktadır. Ancak, özel imalata ilişkin faturaların, görevlendirilecek eksper heyeti tarafından düzenlenecek rapora göre onaylanması zorunludur. Onay işlemi, fatura asılları üzerine yapılmaktadır.

Rayice uygunluğu istenen fatura, özel imalatı gerektiren bir iş için düzenlenmişse yapılan işin numunesinin faturaya eklenmesi, bu mümkün olmadığı takdirde yapılan işin teknik özelliklerini gösterir açıklama, resim ve benzeri belgelerin faturaya eklenmesi zorunludur. Proforma faturalar ile birim fiyatı belirlemek için düzenlenen faturalar alım satım akdi hukuken gerçekleşmediğinden onaylanmamaktadır. Ancak, birim fiyatı belirlemek için düzenlenen faturalarda işin tamamının belirtilmesi halinde bu faturaların onaylanması mümkündür. Ayrıca, sadece montaj, işçilik veya nakliye bedeli için düzenlenen faturalar ile malzeme fiyatı, işçilik, nakliye ve montaj bedeli dahil olarak düzenlenen faturalar, fiyat tespiti usullerinin uygulanmasına imkan vermediğinden onaylanmamaktadır.

Faturaların tasdiki, satış yapan ve faturayı düzenleyen satıcının bulunduğu yerdeki oda veya şubesi tarafından yapılmaktadır. Projeye müstenit özel imalatlara ilişkin fatura tasdikleri ise, bu maddede belirtilen usul ve esaslara göre satışı yapan ve faturayı düzenleyen satıcının bulunduğu yer sanayi odasınca veya ticaret ve sanayi odasınca, bu odalarca yapılamaması ve bu hususun tevsik edilmesi durumunda ise en yakın sanayi odası veya ticaret ve sanayi odasınca yapılmaktadır.